Gemeente Enschede
Broodkruimel snellink

De Krekkel

Details

Oorspronkelijke datum bijdrage: 27/10/2020
Categorie: tradities
 
442 weergaven
 

De Krekkel

De krekkel was volgens overlevering voor de Tweede Wereldoorlog een specifiek Enschedese koek, die cadeau werd gedaan aan jarige kinderen, die het met een lint op de arm droegen. De naam krekkel is een verbastering van krakeling, maar dient ter aanduiding van een koek op basis van brooddeeg, die lijkt op een dubbelgrote sprits en die met anijs op smaak is gebracht. De koek wordt net als speculaas met een uitgesneden plank in vorm gebracht.
Volgens overleveringen kregen Enschedese kinderen uit gezinnen, waar geen geld was voor cadeaus, een krekkel als ze jarig waren. De koek werd met een lint op de bovenarm vastgebonden, zodat iedereen de jarige kon herkennen.
De krekkel geldt als een typisch Enschedese traditie en leeft voort in de carnavalsnaam ‘Krekkelstad’, en in de naam van de traditionele dansgroep De Krekkel. Deze vereniging is de enige organisatie in Enschede, die nog Krekkels laat bakken. De dansgroep levert zelf de koekplanken en het oude recept.

Geschiedenis
De krekkel is in de jaren 1930 – 1940 in onbruik geraakt. Sindsdien wordt krekkel geassocieerd met carnaval en met de gelijknamige dansgroep, maar kent bijna niemand de oorspronkelijk koek nog.
Zo’n tien jaar geleden trachtte een bakkerij in samenwerking met dansgroep De Krekkel de koek als Enschedese traditie weer onder de aandacht van het publiek te brengen. De poging liep op niets uit, wat volgens Van de Pieterman te wijten was aan het verkeerde deeg. Het dunne en bros gebakken anijskoekje brak als het overeenkomstig de bijgeleverde beschrijving met een lint op de bovenarm werd bevestigd. Dit leidde tot twijfel aan de authenticiteit. Hoe dan ook, het publiek pikte de krekkel niet op. Ook in het carnaval van 'Krekkelstad’ Enschede speelt de traditionele krekkel geen rol.
Dansgroep ‘De Krekkel’ organiseert jaarlijks in het laatste weekend van augustus een folklorefestival in gebouw Prismare in de wijk Roombeek. Speciaal voor de gelegenheid laat de dansgroep een aantal krekkels bakken, waarbij wel het authentieke recept wordt gebruikt.
Dit gebeurt bij de bakkerij van Interakt Contour, een organisatie die dagbesteding aanbiedt aan mensen met een fysieke beperking.

Aantal aanwezigen/belangstellenden
Hoewel aanwezig in de namen Krekkelstad en boerendansgroep De Krekkel speelt deze koek in het dagelijks leven, noch in de overlevering een rol van betekenis. Inwoners met belangstelling voor de tradities van de stad kennen de krekkel van naam, maar hebben de koek vaak niet eens geproefd.

Betrokken partijen
Enscheder Spöllers en Daansers “De Krekkel” Interakt Contour

Verhouding subsidie- en sponsorgelden versus eigen inkomsten
De bakkerij van Interakt Contour ontvangt subsidie, maar dit is geen doelsubsidie voor de krekkel.

Eigen waardering
Dansgroep De Krekkel waardeert de krekkel omdat de koek tot de tradities van Enschede behoort.

Instandhouding erfgoed
De instandhouding van de koek is sterk gekoppeld aan het voortbestaan van dansgroep De Krekkel.

Ervaren knelpunten
De krekkel geniet weinig bekendheid en de bijbehorende traditie sluit niet aan bij deze tijd. Kinderen krijgen op hun verjaardag niet één koek. Zij vinden geschiedenis leuk als het om ridders gaat, niet om koek. Ouderen die de krekkel hebben gekend, of volwassenen die interesse zouden kunnen hebben, lopen evenmin met een anijskoek op de arm. Alleen dansgroep De Krekkel laat deze koek nog bakken voor het eigen folklorefestival, maar daarmee vindt de krekkel als koek geen aansluiting bij deze tijd.

Publiciteit
De krekkel geniet weinig bekendheid en krijgt nauwelijks publiciteit.

​​​​​​​Auteur/bron
Immaterieel Erfgoed in Enschede. Cement van een hybride stad. (IJsselacademie - Bureau Siebe Rossel, april 2014)

  • Geplaatst door
  • Auteur

    Immaterieel Erfgoed in Enschede. Cement van een hybride stad. (IJsselacademie - Bureau Siebe Rossel, april 2014)

Annotaties

0 annotaties
Er zijn nog geen annotaties op dit item