Markestenen

Markestenen

Deze pagina leest u als u de QR-code scant op het informatiebord bij de markesteen.

De markesteen waar u nu bij staat, maakt deel uit van een serie stenen liggende op de noordgrens van de voormalige marke Lonneker die de startbaan van het voormalige Vliegveld Twenthe kruist.

Markestenen zijn overblijfselen die verwijzen naar het eeuwenlang gehanteerde markenstelsel in onder andere Oost-Nederland. Deze markesteen maakt deel uit van de Fliegerhorstroute die vooral door de fraaie natuur rondom het voormalige Vliegveld Twenthe voert. Tijdens deze fietstocht ontdekt en beleeft u de geschiedenis van dit gebied. De Fliegerhorst fietsroute (24,5 km) is te vinden op de website van Landschap Overijssel.

Het markenstelsel was gebaseerd op het inrichten en besturen van zogenaamde marken: grondgebieden die onder andere afgebakend werden met grote stenen. Deze marken kwamen vanaf de 13e eeuw in ons land hoofdzakelijk voor op de Saksische zandgronden in het oosten van ons land. De ‘woeste’ grond in de marke was gezamenlijk eigendom van de eigenaren van de boerderijen in die marke.

Langzamerhand ontstond bij het toenemen van de bevolking de behoefte nauwkeuriger te bepalen waar de grens lag tussen twee marken. Door de bevolkingsgroei ontplooide men steeds meer activiteiten aan de buitenranden van de marke. Dit leverde nogal eens conflictsituaties op. Natuurlijke landschapselementen (een beek, een grote boom of een heuvel) fungeerden oorspronkelijk als grenspunt, maar later werden ook vaak palen of veldkeien geplaatst om de grenzen beter aan te geven. Uiteraard liep ook dit bepalen van de grens weer vaak uit in geruzie tussen de marken.

Na het opheffen van de marken, rond 1850, werden de markestenen overbodig en vormden vaak een sta-in-de-weg. Ze werden verwijderd of men liet de stenen onder de grond verdwijnen. Tegenwoordig is er weer belangstelling voor de markestenen, vooral vanuit historische verenigingen. Er worden dikwijls informatiebordjes bij geplaatst die de belangstellenden iets vertelt over de betekenis van deze cultuurhistorische landschapselementen.

De huidige gemeente Enschede is ontstaan uit een samenvoeging van 5 marken: de Esmarke, de Lonnekermarke, de Usselermarke, de Twekkelermarke en de Drienermarke.